مواد جي جدول
ڪڏهن حيران ٿيو آهي ته توهان آئرلينڊ ۾ هنڌن جي نالن ۾ بار بار اکر ڇو ڏسندا آهيو؟ اچو ته اسان سان گڏ هڪ سفر تي وڃو جيئن اسان ConnollyCove تي آئرلينڊ ۾ شهرن جي نالن جي پويان لڪيل معنائن کي ڳوليندا آهيون.
جيڪڏهن توهان ڪڏهن آئرلينڊ جي نقشي جو مطالعو ڪيو آهي يا اڃا به ڪجهه شهرن مان گذريو آهي، توهان محسوس ڪرڻ شروع ڪندا ته هر جڳهه جي نالي جا حصا بار بار ظاهر ٿيندا. اهو صرف آئرش کان وڌيڪ ثقافتن جو سچو آهي، مثال طور، انگلينڊ ۾ توهان ڳوليندا آهيو ته 'بورو، پول هيم ۽ چيسٽر' بار بار لفظ آهن.
آئرش شهرن جا نالا ٽن مکيه ٻولين جي خاندانن مان سندن آبائي نسل کي ڳولي سگهن ٿا. گيلڪ، انگريزي ۽ وائڪنگ. ڪيترن ئي شهرن جا نالا آئرش ۾ شهر جي وضاحت سان ٺهيل آهن. آئرلينڊ ذريعي ڊرائيونگ توهان ڪيترن ئي شهرن جي نالن کان اڳ لفظ 'بالي' ڏسندا.
ڏسو_ پڻ: 13 يورپ ۾ اعلي قلعو هڪ امير تاريخ سان'Bally' آئرش جملي 'Baile na' مان نڪتل آهي، جنهن جي لفظي معنيٰ آهي 'جڳهه جو.' ان مان، اسان ڏسي سگهون ٿا جڳهن جي نالن جهڙوڪ باليموني (ڪائونٽي لنڊنڊري) ۽ بالي جيمسڊف (ڪائونٽي). Cavan) جنهن جي لفظي معنيٰ آهي جيمس ڊف جي جاءِ.
'Bally' آئرلينڊ ۾ جڳهن جي نالن ۾ سڀ کان وڌيڪ مشهور لفظن مان هڪ آهي، هي تصوير هر جڳهه جو نالو ڏيکاري ٿو جيڪو 'Bally' سان شروع ٿئي ٿو.
بالي شهر جا نالا آئرلينڊتوهان شايد حيران ٿي رهيا آهيو ته ڊبلن کي ڊبلين ڇو سڏيو ويندو آهي جيڪڏهن آئرش بيلي آٿا ڪليٿ آهي. اهو ئي سبب آهي ته ڊبلن لفظ وائڪنگ جي نالي 'ڊب لن' مان انگريزيءَ ۾ ورتو ويو. اهو اڪثر هوان صورت ۾ ته وائڪنگس ۽ گيلس هڪ ئي جڳهه لاءِ مختلف نالا رکيا هئا پر صرف هڪ ئي بچيو هو.
Baile Átha Cliath ڪڏهن به ڊبلن شهر جي حوالي ڪرڻ لاءِ استعمال نه ڪيو ويو هو جيتوڻيڪ اهو ظاهر ٿي رهيو آهي جيئن گذريل ڪجهه ڏهاڪن ۾ روڊ جي نشانين تي.
ڊبلن واحد نالو ناهي جيڪو وائڪنگ مان نڪتل آهي. Donegal يا Dun na nGall جنهن جي معنيٰ آهي ’غير ملڪين جو قلعو‘ به وائڪنگ مان آيو آهي ۽ جن پرڏيهين جو حوالو ڏنو پيو وڃي اهي وائڪنگ آهن جيڪي اٺين ۽ ڏهين صديءَ جي وچ ۾ آئرلينڊ ۾ آباد ٿيا. ڪائونٽي ڊونگل جو هڪ ٻيو، پراڻو آئرش نالو پڻ آهي جنهن جو نالو آهي Tír Chonaill or ’Conall’s land.’
ڪونل افسانوي قديم آئرش بادشاهه، نيال آف دي نائن هوسٽس جو پٽ هو، جنهن چوٿين صدي ۾ حڪومت ڪئي. وائڪنگز پهريون ڀيرو اٺين صديءَ ۾ آئرلينڊ تي حملو ڪيو. هنن آئرلينڊ ۾ ڪيترن ئي شهرن جا نالا چونڊيا، جن مان ڪي اڄ به ڏسي سگهجن ٿا. ويڪسفورڊ ’Esker Fjord‘ مان نڪتل آهي، جنهن جي لفظي معنيٰ آهي رڍن لاءِ لينڊنگ واري جاءِ.
لفظ knock هڪ گيلڪ لفظ آهي جنهن جي معنيٰ آهي ’هِل‘. توهان شايد هن کي آئرلينڊ جي مختلف شهرن جي نالن ۾ ڏٺو هوندو جهڙوڪ Knock (County Mayo), Knock (County Down) ۽ Knockmore (County Antrim) جنهن جي معنيٰ آهي. 'وڏي ٽڪري'.
Carrickfergus هڪ ڀيرو سوين سال اڳ Knockfergus جي نالي سان مشهور هو. Carrickfergus جي علائقي جو سڀ کان پھريون نالو ’Dun-so-barky‘ آھي جنھن جي معنيٰ آھي ’مضبوط پٿر يا ٽڪري.‘ ڇھين صدي عيسويءَ ۾ فرگس مور السٽر کي لڌو.اسڪاٽلينڊ ۾ هڪ بادشاهي هئي پر واپس اچڻ وقت ٻڏي ويو. اهو مڃيو وڃي ٿو ته مسٽر مور کي مونڪس ٽائون، نيوٽائون بيبي ۾ دفن ڪيو ويو. ان کان پوءِ انهن کي مختلف نالن سان سڏيو ويو جن ۾ ڪيريگ نا فرگ، ڪرگ، ڪيريگ، ناڪ، ڪرگ فرگس، ۽ يقيناً، ڪيريگ فيرگس، جنهن جي معنيٰ آهي ’فرگس جو پٿر‘.
نوان شهر جيڪي انگريزيءَ کان پوءِ قائم ٿيا، آئرلينڊ جي ٻيٽ تي گيلڪ کي مکيه ٻولي طور اختيار ڪيو، قدرتي طور انگريزي نالا هئا. مثال طور، واٽر سائڊ (ڪائونٽي لنڊنڊيري) سيلبرج، (ڪائونٽي ڪليڊيئر)، لوسان (ڪائونٽي ڊبلين) يا نيو ٽائوناببي؛ (ڪائونٽي انٽرم).
Newtownabbey، Irish Baile na Mainistreach، ھڪڙو شھر ۽ اڳوڻو ضلعو آھي (1973–2015) اڳوڻي ڪائونٽي انٽريم جي اندر، ھاڻي انٽريم ۽ نيوٽاؤناببي ضلعي، اوڀر اتر آئرلينڊ ۾ آھي. اهو 1958ع ۾ ستن ڳوٺن جي ضم ٿي ٺهي.
ڪجهه هنڌن جا نالا اڃا تائين تبديل ٿي رهيا آهن. 1837ع ۾ نيوٽائونارڊس جي شھر کي نيوٽائون-ارڊس (Newtown-Ardes) چئبو ھو. Limavady جو شهر اڳ ۾ Newtown-Limavady جي نالي سان سڃاتو ويندو هو
ڏسو_ پڻ: آئرلينڊ جي آس پاس اورورا بوراليس کي ڏسڻ لاءِ بهترين منزلونجڳهن جي نالن جا ڪجهه آئرش ۽ انگريزي ورزن بلڪل مختلف آهن. ڪيترين ئي آئرش جاين جا نالا انگريز آبادگارن رکيا جن يا ته انهن جا نالا پنهنجي نالي تي رکيا يا پنهنجي بادشاهه جي نالي تي احسان حاصل ڪرڻ لاءِ.
انهن مان ڪجهه هنڌن لاءِ، انگريزي نالو ڦاسي پيو جڏهن ته ٻين ۾، آئرش نالو انگريزيءَ سان گڏ استعمال ٿيندو رهيو. بروڪبرو، ڪائونٽي فرمناگ ۾ هڪ شهر جو نالو رکيو ويوانگريزن جي 'بروک' خاندان کان پوء. ڪيترائي ان کي Achadh Lon سڏين ٿا، جنهن جو مطلب آهي ’بليڪ برڊز جو ميدان‘ آئرش ۾.
ھاڻي توھان وڌيڪ ڄاڻو ٿا ته آئرلينڊ ۾ ڪجھ جڳھن جا نالا ڇو موجود آھن توھان انھن تي نظر رکڻ جي قابل ٿي ويندا توھان کي ڏسڻ گھرجي. آئرلينڊ جي باري ۾ وڌيڪ معلوم ڪرڻ لاءِ جاري رکو توهان مختلف مضمونن کي براؤز ڪريو ConnollyCove ويب سائيٽ تي، توهان جو هڪ اسٽاپ دڪان آئرش ڪلچر ۽ ورثي جي معلومات لاءِ.
