ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးဗလီဖြစ်ပြီး ၎င်းကို အထင်ကြီးစေသောအရာ

ဗလီသည် မွတ်စလင်များအတွက် ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ရာအိမ်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နောက်လိုက်များနှင့် ဘုရားသခင်ကြား သိသာထင်ရှားသော ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုရှိသည်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ နှုတ်ကပတ်တော်ကို ဆက်လက်ပြန့်ပွားနေချိန်တွင် မွတ်စလင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ဗလီများ ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဆောက်လုပ်မှုများသည် သာသနာတော် ပြန့်ပွားရေးအတွက် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အမှတ်အသားတစ်ခုသာမကဘဲ နောင်လာမည့်နှစ်များ၏ သမိုင်းဝင် အရေးပါမှုကိုလည်း သယ်ဆောင်သွားပါသည်။

ဤသည်မှာ ဗလီများကို တည်မြဲစေရန်အတွက် ဆောက်လုပ်ရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ တစ်သက်တာ ၎င်းတို့သည် အချိန်၏စမ်းသပ်မှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိလောက်အောင် ခိုင်ခံ့ပြီး နောက်လိုက်အရေအတွက် တိုးပွားလာစေရန် လုံလောက်သော ကြီးမားသောတည်ဆောက်မှုဖြစ်သည်။ အစ္စလမ်ဗိသုကာ ယဉ်ကျေးမှုကို လိုက်နာပြီး ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင် ဗလီများစွာရှိသည်။

ဗလီသည် အစ္စလာမ့်လေ့လာမှုအတွက် ပညာရေးစင်တာတစ်ခုလည်း ပေးပါသည်။ ဗလီများသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးတွင် အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိသော်လည်း အချို့ဗလီများသည် အခြားဗလီများထက် ပိုကြီးသည်ဟု ယူဆကြသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းတို့၏ ဗိသုကာလက်ရာဆိုင်ရာ ခမ်းနားမှု ကြောင့် ကိုးကွယ်သူပိုများကို ထိန်းထားနိုင်သော စွမ်းရည်ပိုကြီးမားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဤသည်မှာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အကြီးဆုံးဗလီ 5 ခုစာရင်းဖြစ်သည်-

1- Masjid Al-Haram

2- Masjid Al-Nabawi

3- Grand Jamia Mosque

4- Imam Reza Shrine

5- Faisal Mosque

Masjid Al-Haram

အစ္စလာမ်ဘာသာ၏ အမြင့်မြတ်ဆုံးနေရာသည် နှစ်စဉ် သန်းနှင့်ချီသော ဘုရားဖူးများ လာရောက်လည်ပတ်သည့် နေရာဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရေးအကြီးဆုံး ဗလီဖြစ်လာသည်။ဆော်ဒီ၏ တိုးချဲ့မှုနှင့် ပြုပြင်မွမ်းမံမှုများပြီးနောက်။ ပထမဆုံး ဆော်ဒီတိုးချဲ့မှု၏ ကော်လံများပါရှိသော ပထမဝင်းသည် ဘယ်ဘက်တွင်ရှိပြီး အော်တိုမန်ဆုတောင်းခန်းမသည် နောက်ခံတွင် Green Dome နှင့် ညာဘက်တွင်ရှိသည်။ ဗလီကို တိုးချဲ့စဉ်တွင် အော်တိုမန် ဆုတောင်းခန်းမ၏ မြောက်ဘက်တွင် တိုးချဲ့ထားသော ဝင်းကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ၎င်းကို အလ်-ဆော့ဒ် အိဗ်န 'အဗ္ဗဒူလာဇစ် က ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဆုတောင်းခန်းမသည် အော်တိုမန်ခေတ်သို့ ပြန်သွားပါသည်။ Ibn 'Abdulaziz ၏ချဲ့ထွင်မှုတွင်ကြီးမားသောထီး 12 ခုနှင့်အကာအရံနှစ်ခုရှိသည်။ ခေတ်မီပြုပြင်မွမ်းမံမှုများမပြုလုပ်မီတွင် ဖာတီမဟ်ဥယျာဉ်ဟုခေါ်သော ဥယျာဉ်ငယ်တစ်ခုရှိခဲ့သည်။

အလ်-ဆူဖာဟု အများအားဖြင့် မှားယွင်းသော Dikkat Al-Aghwat သည် တောင်ဘက်တိုက်ရိုက်၊ Riyad ul-Jannah အနီးရှိ စတုဂံပုံစံစတုဂံချဲ့ထားသည့် ပလက်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗလီအတွင်း၌ တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(တစ်နည်း)၏ သင်္ချိုင်းအခန်း။ ခေတ်မီပလပ်ဖောင်းသည် Suffah ၏ မူလနေရာ၏ အနောက်တောင်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။ ဤနေရာသည် တာ့စစ်သားများသည် ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်အား အကာအရံအရိပ်အောက်တွင် ထိုင်လေ့ရှိသည့်နေရာကို ရည်ညွှန်းသည်။ ၎င်းသည် Dikkat ul-Tahajjud အနီးတွင်တည်ရှိသည်။ မူရင်း Suffah သည် Medina ခေတ်တစ်လျှောက် Al-Masjid Al-Nabawi ၏ နောက်ကျောဘက်ရှိ နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။

Maktaba Masjid Al-Nabawi သည် ဗလီ၏ အနောက်ဘက် တောင်ပံတွင် တည်ရှိပြီး ခေတ်မီစာကြည့်တိုက်နှင့် မော်ကွန်းတိုက်အဖြစ် လုပ်ဆောင်သည်။ စာမူများနှင့် အခြားလက်ရာများ။ စာကြည့်တိုက်တွင် အဓိကအပိုင်းလေးပိုင်းပါရှိသည်- ရှေးဟောင်းစာမူခန်းမ A နှင့် B ၊ ပင်မစာကြည့်တိုက် နှင့် ကျောင်းအုပ်ကြီးMasjid Al-Nabawi ၏တည်ဆောက်မှုနှင့်သမိုင်းပြပွဲ။ ခရစ်နှစ် 1481/82 ဝန်းကျင်တွင် မူလက ဆောက်လုပ်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဗလီတစ်ခုလုံး မီးလောင်ပျက်စီးသွားခဲ့သည်။ ခေတ်မီစာကြည့်တိုက်ကို ခရစ်နှစ် 1933/34 လောက်မှာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့တာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ၎င်းတွင် ထောက်ခံသူများမှ ထူးထူးခြားခြား လက်ဆောင်များအဖြစ် ပေးအပ်သည့် စာအုပ်များ ပါရှိသည်။

ယနေ့တွင်၊ တမန်တော်မြတ်၏ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်၏ အဓိကရှုပ်ထွေးသည့် တံခါးပေါက်အရေအတွက် ကွဲပြားသည့် တံခါးပေါက် စုစုပေါင်း ၄၂ ခုရှိသည်။ King Fahad Gate သည် Masjid Al-Nabawi ၏ အဓိကတံခါးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗလီရဲ့ မြောက်ဘက်ခြမ်းမှာ တည်ရှိပါတယ်။ မူလက တံခါး ၃ ပေါက် ရှိတယ်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ဗလီတွင် တံခါးပေါက်များ၊ ဂိတ်ပေါက်များနှင့် လူအရေအတွက် တိုးလာနေသဖြင့် ဝင်ရောက်ရန် နည်းလမ်းပေါင်း နှစ်ရာကျော်ရှိသည်။ ဗလီတွေ တိုးချဲ့လာတာနဲ့အမျှ နှစ်တွေကြာလာတာနဲ့အမျှ တံခါးတွေရဲ့ အရေအတွက်နဲ့ တည်နေရာတွေကလည်း သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာပါတယ်။ ယနေ့တွင်၊ မူလတံခါးပေါက်အချို့၏ တည်နေရာကို သိရှိပါသည်။

Masjid Al-Nabawi ၏ မတူညီသော တိုးချဲ့မှုများနှင့် ပြုပြင်မွမ်းမံမှုများအတွက် ဗလီ၏ ပရဝုဏ်တစ်ခုလုံးတွင် အုတ်မြစ်ကျောက်စာများစွာကို တည်ဆောက်ထားသည်။ တမန်တော်မြတ်၏ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်သည် အစ္စလာမ့်အုပ်စိုးရှင်များမှ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း၊ ဆောက်လုပ်ခြင်းနှင့် တိုးချဲ့ခြင်းဆိုင်ရာ ပရောဂျက်များကို တွေ့ကြုံခံစားခဲ့ရပါသည်။ တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် ပြုပြင်မွမ်းမံမှုများသည် 30.5 m × 35.62 m ဝန်းကျင်ရှိသော ရွှံ့နံရံအဆောက် အအုံအနည်းငယ်မှ ယနေ့ခေတ်ဧရိယာ စတုရန်းပေ 1.7 သန်းဝန်းကျင်အထိ တစ်ကြိမ်လျှင် လူဦးရေ 0.6-1 သန်းအထိ ထားရှိနိုင်ပါသည်။

Masjid Al-Nabawi တွင် ချောမွေ့စွာ ခင်းထားသော အမိုးရှိသည်။စတုရန်းပုံများပေါ်တွင် လျှောအမိုးခုံး ၂၇ ခုပါရှိသည်။ Masjid Al-Nabawi ၏ ဒုတိယမြောက် တိုးချဲ့မှုသည် အမိုးဧရိယာကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်။ အမိုးအကာတစ်ခုစီ၏ ခြေရင်းတွင် တူးဖော်ထားသော အပေါက်များသည် အတွင်းပိုင်းကို လင်းစေသည်။ လူများသောအချိန်များတွင် ဆုတောင်းရန် အမိုးကိုလည်း အသုံးပြုသည်။ အမိုးအကာများသည် သတ္တုလမ်းကြောင်းများပေါ်မှ ချော်ထွက်သောအခါ၊ ဆုတောင်းခန်းမအတွက် အလင်းရေတွင်းများ ဖန်တီးကြသည်။ ဤအမိုးများကို အပြာရောင်ဖြင့် အဓိကအားဖြင့် အစ္စလာမ့်ဂျီဩမေတြီပုံစံများဖြင့် အလှဆင်ထားသည်။

Masjid Al-Nabawi Umbrellas များသည် Medina ရှိ Masjid Al-Nabawi ၏ခြံဝင်းတွင် တပ်ဆင်ထားသော ထီးများဖြစ်သည်။ ထီးရိပ်သည် ၁၄၃,၀၀၀ စတုရန်းမီတာအထိ ထောင့်လေးထောင့်တွင် တိုးချဲ့ထားသည်။ ဤထီးများကို ဝတ်ပြုကိုးကွယ်သူများအား နေပူဒဏ်မှ အကာအကွယ်ပေးရန်နှင့် မိုးရေဒဏ်ကိုလည်း ခံနိုင်ရည်ရှိစေရန်အတွက် အသုံးပြုကြသည်။

Jannatul Baqi သင်္ချိုင်းကုန်းသည် Prophet's Mosque ၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းတွင် တည်ရှိပြီး ဧရိယာ 170,000 စတုရန်းမီတာ ကျယ်ဝန်းသည်။ အစ္စလာမ့်ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(တစ်နည်း)၏ အဖော်ပေါင်း တစ်သောင်းကျော်ကို ဤနေရာတွင် မြှုပ်နှံထားသည်။ အချို့သော သင်္ချိုင်းများတွင် Fatima bint Muhammad (PBUH), Imam Jaffar Sadiq, Imam Hassan ibn ‘Ali, Zain ul-‘Abideen, Imam Baqir. မုဟမ္မဒ်(တစ်နည်း) အောင်မြင်ပြီးတိုင်း ဆုတောင်းခဲ့တယ်လို့ ပုံပြင်တော်တော်များများက ပြောပြပါတယ်။ မူလက Medina မြို့ နယ်နိမိတ်တွင် တည်ရှိသော်လည်း ယနေ့တွင် ၎င်းသည် ဗလီနှင့် ခွဲထုတ်ထားသော မရှိမဖြစ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

Grand Jamia Mosque၊ Karachi

Grand Jamia Masjid သည် Bahria ၏ကြီးမားသောဗလီဖြစ်သည်။ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယအကြီးဆုံး ဗလီဖြစ်သည့် ကရာချိမြို့။ Jamia Masjid ကို Bahria Town Karachi ၏ မှတ်တိုင်စီမံကိန်းအဖြစ် ရှုမြင်ကြပြီး ၎င်းသည် ပါကစ္စတန်ရှိ အကြီးဆုံးအိမ်ရာပရောဂျက်တွင် တည်ဆောက်ထားသော အကြီးဆုံး အဆောက်အဦဖြစ်သည်။ Grand Jamia Masjid ၏ ဒီဇိုင်းသည် Badshahi Masjid Lahore နှင့် Jama Masjid Dehli ကဲ့သို့သော ဗလီများ ဆောက်လုပ်ရန်အတွက် ရေပန်းစားသော Mughal စတိုင် ဗိသုကာလက်ရာဖြင့် အများစုကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ ပို၍အံ့ဩစရာကောင်းသည်မှာ Bahria Town Karachi ရှိ Grand Jamia Masjid သည် မလေးရှား၊ တူရကီ၊ နှင့် Persian အပါအဝင် အစ္စလာမ့်ဗိသုကာပုံစံများမှ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို ပေါင်းစပ်ပြီး ရရှိခြင်းဖြစ်သည်။ အတွင်းပိုင်းဒီဇိုင်းသည် Samarqand၊ Sindh၊ Bukhara နှင့် Mughal တို့၏ အနုပညာလက်ရာများကို ထင်ရှားစွာ ရောင်ပြန်ဟပ်ပါသည်။

အစ္စလာမ့်ကမ္ဘာရှိ သမိုင်းဝင်ဗလီများစွာကဲ့သို့ပင်၊ အဆိုပါဗလီသည် 325 ပေရှိသော ဧရာမမီနာခန်းတစ်ခုပါရှိစေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသည်။ မီနာရက်ကို Bahria Town Karachi ၏ အရပ်ရပ်မှ မြင်တွေ့နိုင်ပြီး ဗလီ၏ အလှကို တိုးစေသည်။ နာမည်ကြီး ပါကစ္စတန် ဗိသုကာပညာရှင် Nayyar Ali Dada သည် Grand Jamia Masjid Karachi ၏ ဒီဇိုင်းကို ပုံကြမ်းရေးဆွဲခဲ့သည်။ ဒီဇိုင်းအရ Masjid ၏ အပြင်ဘက်တုံးများကို အဖြူရောင်စကျင်ကျောက်များနှင့် လှပသောဂျီဩမေတြီဒီဇိုင်းပုံစံများဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားပြီး အတွင်းပိုင်းကို ရိုးရာအစ္စလာမ့် mosaic ကြွေထည်များ၊ လက်ရေးလှ၊ ကြွေပြားများနှင့် စကျင်ကျောက်များဖြင့် အလှဆင်ထားသည်။

Jamia ဆောက်လုပ်မှု Masjid ကို 2015 ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဧက 200 နှင့် 1,600,000 စတုရန်းပေ ကျယ်ဝန်းပြီး အကြီးဆုံးဖြစ်လာသည်။ပါကစ္စတန်တွင် အခိုင်အမာတည်ဆောက်ထားပြီး နိုင်ငံအတွင်း အကြီးဆုံးဗလီဖြစ်သည်။ ဗလီ၏စုစုပေါင်းအတွင်းပိုင်းစွမ်းရည်မှာ 50,000 ဖြစ်ပြီး ပြင်ပစွမ်းရည်မှာ 800,000 ဝန်းကျင်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် Masjid-al-Haram နှင့် Masjid Al-Nabawi ပြီးရင် တတိယအကြီးဆုံးဗလီဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် ခုံးပေါင်း 500 နှင့် အမိုးခုံးပေါင်း 150 ပါရှိပြီး၊ ၎င်းသည် Jamia Masjid ကို ကမ္ဘာပေါ်တွင် အခမ်းနားဆုံးဗလီများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာစေသည်။

Imam Reza Shrine

အဋ္ဌမမြောက် ရှီအာအီမာမ်၏ သင်္ချိုင်းနေရာ၌ အီမာမ်ရီဇာဗိမာန် အဆောက်အအုံကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ 817 ခုနှစ် သေဆုံးချိန်တွင် Sanabad ရွာငယ်လေးတွင် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ 10 ရာစုတွင် မြို့ကို အာဇာနည်နေရာဟု အဓိပ္ပါယ်ရသော Mashhad ဟူသောအမည်ကို ရရှိခဲ့ပြီး အီရန်နိုင်ငံ၏ အမြင့်မြတ်ဆုံးနေရာဖြစ်လာခဲ့သည်။ အစောဆုံးရက်စွဲပါဖွဲ့စည်းပုံသည် ဆယ့်ငါးရာစုအစောပိုင်းမှ ကမ္ပည်းထိုးထားသော်လည်း၊ သမိုင်းဆိုင်ရာအကိုးအကားများက Seljuk ခေတ်မတိုင်မီက တည်ဆောက်မှုများနှင့် 13 ရာစုအစောပိုင်းတွင် အမိုးခုံးတစ်ခုတို့ကို ရည်ညွှန်းသည်။ တလှည့်စီ ဖြိုဖျက်ခြင်းနှင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးကာလများ အပြီးတွင် Seljuk နှင့် Il-Khan Sultans တို့၏ အကျိုးစီးပွားများ ပါဝင်သည်။ Timurids နှင့် Safavids လက်ထက်တွင် တည်ဆောက်မှု အကျယ်ပြန့်ဆုံးကာလဖြစ်သည်။ အဆိုပါ site သည် Timur ၏သား Shah Rukh နှင့်သူ၏ဇနီး Gawhar Shad နှင့် Safavid Shahs Tahmasp၊ Abbas နှင့် Nader Shah တို့မှများစွာသောတော်ဝင်အကူအညီကိုရရှိခဲ့သည်။

အစ္စလာမ့်တော်လှန်ရေး၏ အုပ်ချုပ်မှုကို လက်အောက်ခံ၊Sahn-e Jumhuriyet Islamiye နှင့် Sahn-e Khomeini၊ အစ္စလာမ့်တက္ကသိုလ်နှင့် စာကြည့်တိုက်များဖြစ်သည့် တရားရုံးအသစ်များဖြင့် ဘုရားကျောင်းများကို တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ ဤချဲ့ထွင်မှုသည် Pahlavi Shahs Reza နှင့် Muhammed Reza ၏ပရောဂျက်ဆီသို့ ပြန်သွားပါသည်။ နတ်ကွန်းအနီးရှိ အဆောက်အအုံအားလုံးသည် စိမ်းလန်းသောခြံဝန်းကြီးနှင့် မြို့ပတ်ရထားလမ်းကို ဖောက်လုပ်ရန် ဖယ်ရှားခဲ့ပြီး နတ်ကွန်းကို မြို့ပြအခြေအနေနှင့် ခွဲခြားထားသည်။ အုတ်ဂူအခန်းသည် ရွှေအမိုးခုံးအောက်တွင် ၁၂ ရာစုမှ စတင်ခဲ့သော အစိတ်အပိုင်းများပါရှိသည်။ အခန်းကို 612/1215 မှ ပြန်သွားသည့် Dado ဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားပြီး နံရံမျက်နှာပြင်နှင့် 19 ရာစုတွင် Muqarnas အမိုးခုံးကို မှန်လက်ရာဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည်။ ထို့နောက် Shah Tahmasp မှ ရွှေဖြင့် အလှဆင်ခဲ့သည်။ Ozbeg စီးနင်းသူများသည် အမိုးခုံး၏ရွှေများကို ခိုးယူခဲ့ကြပြီး နောက်ပိုင်းတွင် Shah Abbas I က 1601 ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သော သူ၏ပြုပြင်မွမ်းမံရေးပရောဂျက်တွင် Shah Abbas I ဖြင့် အစားထိုးခဲ့သည်။ Gawhar Shad အုပ်ချုပ်သော Dar al-Huffaz နှင့် Dar al-Siyada အပါအဝင် သင်္ချိုင်းပတ်လည်တွင် အခန်းအမျိုးမျိုးရှိသည်။ ဤအခန်းနှစ်ခန်းသည် သင်္ချိုင်းအခန်းနှင့် ၎င်း၏အသင်းတော်ဗလီကြားတွင် အသွင်ကူးပြောင်းမှုတစ်ခုရှိခဲ့ပြီး ရှုပ်ထွေးသောအနောက်တောင်ဘက်အခြမ်းတွင် တည်ရှိသည်။

ဤသမိုင်းဝင်ဗိသုကာအဆောက်အအုံသည် ပေါင်းစပ်အမွေအနှစ်တစ်ခုအဖြစ် နားလည်နိုင်စေရန် အထူးနှင့် မှတ်သားဖွယ်တန်ဖိုးများနှင့် ထုံးတမ်းဓလေ့များကို စုစည်းထားသည်။ ရှုပ်ထွေးသော ယဉ်ကျေးမှု သည် ၎င်း၏ ကျယ်ပြောသော သတ်မှတ်မှု ဖြစ်သည်။ အမွေအနှစ်များ၏ အမှန်တကယ်တန်ဖိုးများသည် ၎င်း၏ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော ဗိသုကာလက်ရာများနှင့် တည်ဆောက်မှုစနစ်နှင့်သာမက ထုံးတမ်းဓလေ့အားလုံးနှင့်လည်း သက်ဆိုင်ပါသည်။Imam Reza ၏ ထူးထူးခြားခြား ဝိညာဉ်ရေးဆိုင်ရာ ဝိညာဉ်တော်နှင့် ပူးပေါင်းပါ။ Dusting သည် Astana-e Qods ၏ ရှေးအကျဆုံး ဓလေ့ထုံးတမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ အချို့သော အခါသမယများတွင် သီးခြား ထုံးတမ်းစဉ်လာများဖြင့် ပြုလုပ်သည့် နှစ် 500 ဆက်တိုက် တည်ရှိနေပါသည်။ Naqareh ကစားခြင်းသည် မတူညီသော ပွဲများနှင့် အချိန်များတွင် ကစားသည့် အခြားသော ရိုးရာဓလေ့တစ်ခုဖြစ်သည်။ Waqf သည် အခြားသူများကို ကူညီရန် အခမဲ့ အစားအသောက်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ ပေးကမ်းခြင်း နှင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းအချို့လည်းဖြစ်သည်။ ယေဘူယျအမြင်တွင်၊ တန်ဆာပလာဒြပ်စင်များ၊ လုပ်ဆောင်ချက်၊ တည်ဆောက်ပုံ၊ အဆောက်အဦများ၏ မျက်နှာစာများနှင့် မျက်နှာပြင်များသည် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ဆက်သွယ်မှု၊ အခြေခံမူများနှင့် ရှုပ်ထွေးမှုကို အပြည့်အဝ ကိုယ်စားပြုသည်။ ဤမြင့်မြတ်သော ဘုရားကျောင်းသည် နတ်ကွန်းတစ်ခုသာမဟုတ်ဘဲ ဘာသာရေးအခြေခံများနှင့် ယုံကြည်ချက်များအရ ဖန်တီးတည်ဆောက်ထားသည့် အုတ်မြစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး အမှတ်အသားတစ်ခုဖြစ်သည်။ သန့်ရှင်းသော အဆောက်အအုံတွင် ဗဟိုအထွတ်အမြတ်ထားရာ နတ်ကွန်းတစ်ဝိုက်တွင် နိုင်ငံရေးနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ အရေးပါသည့် ဗိသုကာ အမွေအနှစ်ကြီး ၁၀ ခု ပါဝင်သည်။

Mashad ဆောက်လုပ်မှုသည် သန့်ရှင်းသော နတ်ကွန်းကို ဖန်တီးရခြင်း၏ ကျေးဇူးကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်၊ ရှုပ်ထွေးမှုသည် Mashhad အတွက် ဘာသာရေး၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် အနုပညာစင်တာအဖြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသည်။ မြို့တော်၏ စီးပွားရေးအခြေအနေကိုလည်း သိသိသာသာ ထိခိုက်စေပါသည်။ အဆောက်အအုံအတွင်း ပထမဆုံးတည်ဆောက်ထားသည့် အဆောက်အအုံမှာ အိမာမ်ရီဇာ၏ အုတ်ဂူအောက်တွင် သန့်ရှင်းသော ဘုရားကျောင်းဖြစ်သည်။ ဤဗိသုကာအမွေအနှစ်သည် ၎င်း၏သက်တမ်းရှည်ကြာမှုနှင့် ရွှေရောင်အမိုးခုံးများ၊ ကြွေပြားများ၊ မှန်အဆင်တန်ဆာများ၊ ကျောက်လက်ရာများ၊ အင်္ဂတေများအပါအဝင် ခမ်းနားထည်ဝါသော အလှဆင်ပစ္စည်းများကြောင့် ထင်ရှားသည်။အလုပ်များ၊ နှင့် အခြားများစွာ။

Faisal Mosque

The Faisal Mosque သည် Pakistan, Islamabad ရှိ ဗလီတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၅ ခုမြောက် အကြီးဆုံး ဗလီဖြစ်ပြီး တောင်အာရှတွင် အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ Faisal ဗလီသည် Pakistan ၏မြို့တော် Islamabad ရှိ Margala တောင်ကုန်းပေါ်တွင်တည်ရှိသည်။ ဗလီတွင် ကွန်ကရစ်အခွံ၏ ၈ ဘက် ပါ၀င်သော ခေတ်ပြိုင်ဒီဇိုင်းကို ပါရှိသည်။ ၎င်းကို ပုံမှန် Bedouin တဲ၏ ဒီဇိုင်းဖြင့် လှုံ့ဆော်ထားသည်။ ၎င်းသည် Pakistan ၏အဓိကခရီးသွားဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗလီသည် ခေတ်ပြိုင်နှင့် အရေးပါသော အစ္စလာမ့်ဗိသုကာလက်ရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆော်ဒီဘုရင် Faisal ထံမှ ဒေါ်လာ ၂၈ သန်း လှူဒါန်းပြီးနောက် ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ဗလီကို စတင်ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ဒီဗလီကို King Faisal လို့အမည်ပေးထားပါတယ်။

တူရကီဗိသုကာပညာရှင် Vedat Dalokay ၏ထူးခြားသောဒီဇိုင်းကို နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲတစ်ခုအပြီးတွင် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ သာမာန်အမိုးခုံးမပါဘဲ၊ ဗလီသည် ပေ ၂၆၀၊ အမြင့် ၇၉ မီတာရှိသော မင်နာရက်တိုများဖြင့် ဝန်းရံထားသည့် Bedouin တဲတစ်လုံးကဲ့သို့ ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသည်။ ဒီဇိုင်းတွင် ၀တ်ပြုသူ 10,000 ဆံ့နိုင်သော တြိဂံပုံသဏ္ဍာန်ရှိသော ၀တ်ပြုခန်းမတစ်ခုအဖြစ် 8 ဘက်ခြမ်း အခွံပုံသဏ္ဍာန် လျှောစောက်ခေါင်မိုးများ ပါရှိသည်။ တည်ဆောက်မှု ဧရိယာသည် 130,000 စတုရန်းမီတာအထိ ကျယ်ဝန်းသည်။ ဗလီသည် Islamabad ၏ရှုခင်းကိုမြင်သည်။ Faisal Avenue ၏မြောက်ဘက်စွန်းတွင်တည်ရှိပြီး မြို့တော်၏မြောက်ဘက်စွန်းနှင့် ဟိမဝန္တာတောင်တန်း၏အနောက်ဘက်ရှိ Margalla တောင်ကုန်းများ၏ခြေရင်းတွင် တည်ရှိသည်။ မုသားအမျိုးသားဥယျာဉ်၏ မြင်ကွင်းကျယ်နောက်ခံကို ဆန့်ကျင်သည့် မြေဧရိယာ မြင့်မားသည်။

Faisal ဗလီသည် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံရှိ ဗလီများထက် သာလွန်သော 1986 ခုနှစ်မှ 1993 ခုနှစ်အထိ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံးဗလီဖြစ်သည်။ Faisal ဗလီသည် ယခုအခါ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်ဖြစ်ပြီး စွမ်းဆောင်ရည်အရ 5 ခုမြောက် အကြီးဆုံးဗလီဖြစ်သည်။ ပါကစ္စတန်သို့တရားဝင်လာရောက်လည်ပတ်စဉ် အစ္စလာမာဘတ်တွင် အမျိုးသားဗလီတစ်ခုတည်ဆောက်ရန် ဘုရင် Faisal bin Abdulaziz က ပါကစ္စတန်အစိုးရ၏ အစပြုမှုကို ထောက်ခံခဲ့ချိန်တွင် ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်အတွက် ရည်ရွယ်ချက်မှာ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 1969 ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံပေါင်း 17 နိုင်ငံမှ ဗိသုကာပညာရှင်များက အဆိုပြုချက်ပေါင်း 43 ခုတင်သွင်းကာ ပြိုင်ပွဲတစ်ခုကျင်းပခဲ့ပါသည်။ အောင်ပွဲခံဒီဇိုင်းမှာ တူရကီဗိသုကာပညာရှင် Vedat Dalokay ၏ဒီဇိုင်းဖြစ်သည်။ စီမံကိန်းအတွက် မြေဧက လေးဆယ့်ခြောက်ဧကကို ပေးအပ်ခဲ့ပြီး ကွပ်မျက်မှုကို ပါကစ္စတန် အင်ဂျင်နီယာများနှင့် အလုပ်သမားများအား ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်ကို 1976 ခုနှစ် National Construction LTD of Pakistan မှစတင်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။

King Faisal ဗလီတွင် Dalokay မှအောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သောအယူအဆမှာ ခေတ်မီမြို့တော် အစ္စလာမ်မာဘတ်ကိုကိုယ်စားပြုခြင်းအဖြစ် ဗလီကိုတင်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သူသည် ကုရ်အာန်လမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အညီ သူ၏အယူအဆကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ အကြောင်းအရာ၊ ဂုဏ်ကျက်သရေရှိမှု၊ ခေတ်မီမှုနှင့် မကြာသေးမီကမှ အနာဂတ်မျိုးဆက်များအထိ တန်ဖိုးရှိသော အမွေအနှစ်များ အားလုံးသည် King Faisal ဗလီ၏ နောက်ဆုံးဒီဇိုင်းကို အောင်မြင်စေရန် Dalokay ကို အထောက်အကူဖြစ်စေသော အဓိကဒီဇိုင်းကိုးကားချက်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ဗလီသည် အခြားဗလီများကဲ့သို့ နယ်ခြားတံတိုင်းကို ပိတ်ထားခြင်းမရှိသော်လည်း၊ ၎င်းကို မြေပြင်တွင် ဖွင့်ထားသည်။သူ၏ဒီဇိုင်းရှိ အမိုးခုံးသည် ထူးခြားသည်၊ ၎င်းမှာ Margalla Hills ၏ တိုးချဲ့မှုတစ်ခုအဖြစ် အမိုးအကာရှိခြင်းထက် ပုံမှန် Bedouin တဲဒီဇိုင်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်။

အစ္စလာမ့်မဏ္ဍိုင်ကြီးငါးရပ်သည် မွတ်ဆလင်အားလုံးအတွက် မရှိမဖြစ်သတ်မှတ်ထားသော အခြေခံကျင့်ထုံးများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့တွင် "Shahadah"၊ ဆုတောင်း "Salah"၊ ဆွမ်းခံ "zakah"၊ "sawm" အစာရှောင်ခြင်းနှင့် နောက်ဆုံးတွင် "hajj" ဘုရားဖူးများ ပါဝင်သည်။ Hajj ကာလအတွင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ နေရာတိုင်းမှ ဘုရားဖူးများသည် ထုံးတမ်းစဉ်လာများစွာတွင် ပါဝင်ရန် မက္ကာမြို့သို့ သွားရောက်ကြသည်။ ဟာ့ဂ်ျ၏ အရေးအကြီးဆုံး ထုံးတမ်းမှာ ဗလီ၏အလယ်ဗဟိုတွင်ရှိသော အနက်ရောင်ကုဗတုံး “ကာဘာ” ပတ်လည်တွင် လက်ယာရစ် ခုနစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် လမ်းလျှောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဤနေရာသည် အရွယ်အစားကြီးမားရုံသာမကဘဲ လူ ၁.၈ ဘီလီယံအတွက်၊ ၎င်းသည် ၎င်းတို့၏ယုံကြည်ခြင်းဗဟိုချက်ကို ကိုယ်စားပြုသည်။

Masjid Al-Haram သည် ၃၅၆ စတုရန်းမီတာ ကျယ်ဝန်းပြီး ပေကျင်းရှိ Forbidden City ၏ ထက်ဝက်ခန့် ကျယ်ဝန်းသော ကျယ်ဝန်းသော အဆောက်အအုံဖြစ်သည်။ ဗလီ၏အလယ်ဗဟိုတွင် အစ္စလမ်ဘာသာ၏ အထွတ်အမြတ်ထားရာ နေရာဖြစ်သည့် Kaaba သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ မွတ်စ်လင်မ်များအားလုံး ဆုတောင်းပေးသည့်နေရာဖြစ်သည်။ Kaaba သည် အမြင့် 13.1 မီတာရှိပြီး အရွယ်အစား 11×13 မီတာခန့်ရှိသော ကျောက်တုံးပုံသဏ္ဍာန်ရှိသည်။

Kaaba အတွင်းရှိ ကြမ်းပြင်ကို စကျင်ကျောက်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသည်။နံရံများတွင် အဖြူရောင် စကျင်ကျောက်များဖြင့် ထုံးကျောက်။ Kaaba သည် ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်ဖြစ်သည်။ ဗလီသည် ယနေ့ခေတ်တွင် မီနာကိုးလုံးပါဝင်ပြီး အဆင့် ၃ ဆင့်ဖြင့် တည်ဆောက်ထားပြီး တစ်ခုစီသည် အမြင့် ၈၉ မီတာအထိရှိသည်။ 18 ကွဲပြားခြားနားသောတံခါးများရှိသည်။ အသုံးအများဆုံးတံခါးမှာ King Abdul Aziz ၏တံခါးဖြစ်သည်။ ဗလီအတွင်းတွင် ကဘကို လှည့်ပတ်လိုသူများအတွက် အကျယ်အဝန်းကို သီးသန့်ထားရှိသည်။ ဒါပေမယ့် သင်နောက်ပြန်ဆုတ်သွားတဲ့အခါ ဗလီရဲ့အရွယ်အစားနဲ့ ယှဉ်ရင် ဒီအတော်လေးကြီးမားတဲ့ အပွင့်ကျယ်ကြီးတောင်မှ သေးငယ်တယ်ဆိုတာ သင်သဘောပေါက်ပါတယ်။ Kaaba အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ နေရာအား ချက်ချင်းကန့်သတ်ထားသော်လည်း ဘုရားဖူးများသည် ပိုမိုကြီးမားသော ဆုတောင်းဧရိယာတစ်ခုဖြင့် အဆင့်သုံးဆင့်မှ လှည့်ပတ်နိုင်သည်။

အစ္စလာမ့်ယုံကြည်ချက်အရ အဆိုပါအနက်ရောင်ကျောက်တုံးအား အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က အီဗရာဟမ်ထံ ပေးပို့ခဲ့သည်။ ကဘကို ဆောက်နေစဉ်။ ယနေ့ ကဘ၏ အရှေ့ဘက်ထောင့်တွင် တည်ရှိသည်။ ဇမ်ဇမ်ရေတွင်းသည် Kaaba ၏အရှေ့ဘက် မီတာ 20 အကွာတွင်ရှိပြီး သဲကန္တာရတွင် ရေငတ်၍ သေဆုံးခဲ့ရပြီးနောက် အီဘရာဟမ်၏သား အစ္စမေးလ်နှင့် ၎င်း၏မိခင်တို့အား ကူညီပေးရန်အတွက် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှ ထုတ်ပေးသည့် အံ့ဖွယ်ကောင်းသော ရေအရင်းအမြစ်တစ်ခုဟု ဆိုကြသည်။ အဆိုပါရေတွင်းသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်များစွာက လက်ဖြင့်တူးဖော်ခဲ့ပြီး အချင်း ၁ မီတာမှ ၂.၆ မီတာခန့်ရှိသော အနက် မီတာ ၃၀ အနက် အောက်ဘက်ရှိ ရေတွင်းတစ်ခုသို့ ဆင်းသွားခဲ့သည်။ နှစ်စဉ် လူသန်းပေါင်းများစွာသည် ဗလီအတွင်းရှိ ရေပူဖောင်းတစ်ခုစီသို့ ဖြန့်ဝေပေးသည့် ရေတွင်းမှ ရေကို နှစ်စဉ်သောက်ကြသည်။ စက္ကန့်တိုင်းတွင် 11 နှင့် 18.5 လီတာကြားကို ရေတွင်းမှ ထုတ်ယူပါသည်။

Maqām Ibrāhīm သို့မဟုတ်Station of Ibrahim သည် သေးငယ်သော စတုရန်းတုံးတစ်ခုဖြစ်သည်။ အီဘရာဟမ်၏ ခြေဖဝါးကို ပိုင်ဆိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုကျောက်တုံးကို ကာဘာဘေးတွင် တိုက်ရိုက်တွေ့ရှိရသော ရွှေသတ္တုအကာအရံအတွင်း၌ သိမ်းဆည်းထားသည်။ ဆုတောင်းပွဲများအတွက် အသုံးပြုသည့် ကျယ်ဝန်းသော အနောက်ဘက်မြင့်သော ဧရိယာနှင့် ဆောက်လုပ်ဆဲ ဆောက်လုပ်ဆဲဖြစ်သည့် အလွန်ကောင်းမွန်သော မြောက်ပိုင်းတိုးချဲ့မှုဖြင့် ဗလီသည် အပြင်ဘက်သို့ သိသိသာသာ ကျယ်ပြန့်သည်။

ယနေ့မြင်တွေ့ရသည့်အတိုင်း ဗလီကြီးသည် 16 ရာစုမှ ရှေးအကျဆုံးအပိုင်းများနှင့်အတူ နှိုင်းယှဉ်ခေတ်မီပါသည်။ သို့သော် မူလတည်ဆောက်မှုမှာ အေဒီ ၆၃၈ တွင် ကဘ ပတ်၀န်းကျင်တွင် တည်ဆောက်ခဲ့သော တံတိုင်းဖြစ်သည်။ အီရီထရီးယားမြို့ မီဆာဝါနှင့် မဒီနာရှိ ကုဘာဗလီ နှစ်ခုလုံးတွင် ဤဗလီသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး ဗလီဖြစ်ခြင်း ရှိ-မရှိနှင့် ပတ်သက်၍ ငြင်းခုံမှု အနည်းငယ်ရှိသည်။ သို့ရာတွင်၊ အီဘရာဟမ်သည် Kaaba ကို ကိုယ်တိုင်တည်ဆောက်ခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။ မူဆလင်များအကြား အများအားဖြင့် ရှုမြင်ပုံမှာ ယင်းသည် မူလတန်းစစ်မှန်သော ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်အဖြစ် နေရာချထားခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ အေဒီ ၆၉၂ မတိုင်မီအထိ ထိုနေရာသည် ၎င်း၏ ပထမဆုံးသော တိုးချဲ့မှုကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ ယခုအချိန်အထိ ဗလီသည် ၎င်း၏အလယ်ဗဟိုတွင် ကတ်ထူပြားဖြင့် အဖွင့်နေရာအနည်းငယ်သာရှိသေးသည်။ ဒါပေမယ့် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အပြင်ဘက်ကို မြှင့်တက်လာပြီး နောက်ဆုံးမှာတော့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အမိုးကို တပ်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။ သစ်သားကော်လံများကို ပေါင်းထည့်ခဲ့ပြီး ၈ ရာစုအစတွင် စကျင်ကျောက်များဖြင့် အစားထိုးခဲ့ပြီး ဆုတောင်းခန်းမှထွက်လာသော အတောင်နှစ်ချောင်းကို တဖြည်းဖြည်း တိုးချဲ့ခဲ့သည်။ ဒီဘက်ခေတ်မှာလည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာတာကို တွေ့ရတယ်။၈ ရာစုအတွင်း တစ်ချိန်က ဗလီ၏ ပထမဆုံး မီနာခန်း။

နောက် ရာစုနှစ်တွင် အစ္စလာမ်သာသနာသည် လျင်မြန်စွာ ပြန့်ပွားလာသည်ကို တွေ့မြင်ရပြီး ထင်ရှားသော ဗလီသို့ သွားလိုသူ အရေအတွက်မှာ အလွန်များပြားလာသည်။ ထိုနေရာ၌ အဆောက်အအုံကို လုံး၀နီးပါး ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး၊ နောက်ထပ်မိုင်းသုံးခုထပ်ထည့်ကာ အဆောက်အအုံတစ်ခုလုံးတွင် စကျင်ကျောက်များ ထပ်မံတပ်ဆင်ထားသည်။ ၁၆၂၀ ခုနှစ်များအတွင်း ရေကြီးရေလျှံမှု နှစ်ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဗလီနှင့် ကဘာတို့ ဆိုးဆိုးရွားရွား ပျက်စီးခဲ့သည်။ ပြုပြင်မွမ်းမံမှုတွင် စကျင်ကျောက်ကြမ်းခင်းကို ပြန်လည်ခင်းကျင်းထားပြီး၊ နောက်ထပ် မိုင်းသုံးလုံး ထပ်ထည့်ကာ အစားထိုး ကျောက်ကစားရုံတစ်ခုလည်း တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဤခေတ်မှ ဗလီ၏ ပန်းချီကားများသည် ရှည်လျားသော ဖွဲ့စည်းပုံကို ထင်ဟပ်စေပါသည်။ ယခုအခါ မက္ကာမြို့သည် မက္ကာမြို့ ခုနစ်စင်းဖြင့် နီးကပ်စွာ စုရုံးနေပါသည်။ ဗလီသည် နောင်နှစ်ပေါင်း 300 တွင် ဤပုံစံကို မပြောင်းလဲခဲ့ပေ။

ဗလီကြီးသည် ၎င်း၏နောက်ထပ်ထူးခြားသောအဆင့်မြှင့်တင်မှုကို မြင်သောအခါ၊ မက္ကာမြို့နှင့် တစ်ဝိုက်တွင် အရာအားလုံး ပြောင်းလဲသွားသည်။ ၎င်းသည် 1932 ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံသစ်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။ အနှစ် 20 ခန့်အကြာတွင် ဗလီသည် တိုးချဲ့မှုအဆင့်သုံးဆင့်အနက် ပထမအဆင့်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး နောက်ဆုံးမှာ နည်းပညာအရ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေဆဲဖြစ်သည်။ 1955 နှင့် 1973 ခုနှစ်အကြားတွင် ဆော်ဒီတော်ဝင်မိသားစုမှ မူလအော်တိုမန်အဆောက်အဦ အများအပြားကို ဖြိုဖျက်ပြီး ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် အမိန့်ပေးသောကြောင့် သိသိသာသာပြောင်းလဲမှုများကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ ယင်းတွင် နောက်ထပ်မိုင်းလေးခုနှင့် မျက်နှာကျက်ကို အပြီးအစီး ပြန်လည်မွမ်းမံခြင်း အပါအဝင် ကြမ်းပြင်ကိုလည်း အစားထိုးထားသည်။ကျောက်အတုနှင့် စကျင်ကျောက်။ ဤကာလတွင် ဟဂ်ျများ ပြီးစီးအောင် ဆောက်လုပ်နိုင်သည့် လုံး၀ အလုံပိတ် မာစတာပြခန်းကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး ဆာဖာနှင့် မာဝါတောင်ကုန်းများကြား လမ်းကြောင်းကို ကိုယ်စားပြုသည်ဟု ဆိုကာ အစ္စလာမ့်ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ဟာဂရ၊ နို့စို့ကလေး Ismail အတွက် ရေကို ခုနစ်ကြိမ်ရှာသည်။ ပြခန်း၏အရှည်မှာ 450 မီတာဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ခုနစ်ကြိမ် လမ်းလျှောက်ခြင်းသည် ၃.၂ ကီလိုမီတာ ဝန်းကျင်အထိ ရှိသည်။ ယခုအခါ ဤပြခန်းတွင် သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် မသန်စွမ်းသူများအတွက် သီးသန့်သီးသန့်ထားရှိသော ဗဟိုအပိုင်းနှစ်ပိုင်းပါ တစ်လမ်းသွား လေးလမ်းပါရှိသည်။

ဘုရင် Fahd သည် 1982 ခုနှစ်တွင် ညီတော် Khaled ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ထီးနန်းကို သိမ်းပိုက်သောအခါ၊ ဒုတိယနောက်တွင်၊ ကြီးစွာသောချဲ့ထွင်။ ၎င်းတွင် နောက်ထပ် အပြင်ဘက် ဆုတောင်းပွဲတစ်ခုတွင် King Fahd Gate ကိုဖြတ်၍ ရောက်ရှိမည့် နောက်ထပ်တောင်ပံတစ်ခု ပါဝင်သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်အထိ ဘုရင့်အုပ်ချုပ်မှုတစ်လျှောက်လုံးတွင် အပူပေးကြမ်းပြင်များ၊ လေအေးပေးစက်လှေကားများနှင့် ရေနုတ်မြောင်းစနစ်များပါရှိသည့် ပိုမိုခေတ်မီသော ခံစားချက်ကို ခံယူလာခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဗလီကို အပေါ်စီးမှမြင်ရသော ဘုရင်အတွက် တရားဝင်နေထိုင်ရာနေရာ၊ ဝတ်ပြုရာနေရာများ၊ နောက်ထပ် တံခါး 18 ခု၊ စကျင်ကျောက်တိုင် 500 နှင့် မင်နာရက်တိုများ ထပ်မံပါဝင်သည်။

2008 ခုနှစ်တွင် ဆော်ဒီအာရေဗျသည် ကြီးမားသောဗလီကြီးကို ချဲ့ထွင်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၁၀.၆ ဘီလီယံ ကုန်ကျသည်။ ယင်းတွင် မြောက်ဘက်တွင် အများပိုင်မြေ ၃၀၀,၀၀၀ စတုရန်းမီတာ လျာထားကြောင်း သိရသည်။နှင့် အနောက်မြောက်ဘက်တွင် ကြီးမားသော တိုးချဲ့တည်ဆောက်ရန်။ ထပ်မံပြုပြင်မွမ်းမံမှုများတွင် လှေကားထစ်အသစ်များ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအောက်ရှိ ဥမင်များ၊ တံခါးအသစ်နှင့် နောက်ထပ်မိုင်းတွင်းနှစ်ခုတို့ ပါဝင်ပါသည်။ ပြုပြင်မွမ်းမံမှုများတွင် Kaaba တစ်ဝိုက်ရှိ ဧရိယာကို ဆန့်ထုတ်ထားပြီး ပိတ်ထားသောနေရာများအားလုံးတွင် လေအေးပေးစက်များ ပါ၀င်သည်။ The Great Mosque သည် အံ့သြဖွယ်ကောင်းသော အဓိကပရောဂျက်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။

Al Masjid Al-Nabawi

Al-Masjid Al-Nabawi သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒုတိယအကြီးဆုံး ဗလီဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် မက္ကာရှိ Masjid Al-Haram ပြီးနောက် အစ္စလာမ်တွင် ဒုတိယ အမြင့်မြတ်ဆုံးနေရာလည်းဖြစ်သည်။ နေ့ရောညပါ ဖွင့်ထားသောကြောင့် တံခါးများကို ဘယ်တော့မှ မပိတ်ပါ။ ဤနေရာသည် မူလက မုဟမ္မဒ် (တစ်နည်း) အိမ်တော်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ မူလဗလီသည် အမိုးဖွင့်အဆောက်အအုံဖြစ်ပြီး ရပ်ရွာစင်တာ၊ တရားရုံးနှင့် စာသင်ကျောင်းတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ဗလီကို သန့်ရှင်းသောဗလီနှစ်ခု၏ အုပ်ထိန်းသူမှ စီမံခန့်ခွဲသည်။ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်သည် ယေဘူယျအားဖြင့် Medina ၏ဗဟိုချက်တွင်တည်ရှိပြီး အနီးနားရှိဟိုတယ်များနှင့် ဈေးဟောင်းများရှိသည်။ ၎င်းသည် အဓိက ဘုရားဖူးနေရာဖြစ်သည်။ ဟာ့ဂ်ျပြုသူ အများအပြားသည် မုဟမ္မဒ် (PBUH) နှင့် ဆက်နွှယ်နေသောကြောင့် ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ရန် Medina သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည်။ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်သည် နှစ်များတစ်လျှောက် တိုးချဲ့ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ်မှာ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအလယ်ပိုင်းတွင်ဖြစ်သည်။ ထိုနေရာ၏ ထူးခြားချက်မှာ တမန်တော် မုဟမ္မဒ် (PBUH) နှင့် အစောပိုင်း အစ္စလမ်ဘာသာဝင်တို့၏ အုတ်ဂူရှိရာ ဗလီ၏ အလယ်ဗဟိုတွင် အစိမ်းရောင် အမိုးခုံးဖြစ်သည်။Abu Bakr နှင့် Umar တို့သည် ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည်။

Green Dome သည် Al-Masjid Al-Nabawi၊ ပရောဖက်မုဟမ္မဒ် (PBUH) ၏ သင်္ချိုင်းနှင့် အဘူဘာကာနှင့် အူမာ၊ အစောပိုင်း မွတ်စ်လင်မ် ကလစ်ဖ်များ အထက်တွင် ပြုလုပ်ထားသည့် အစိမ်းရောင် အမိုးခုံးဖြစ်သည်။ အမိုးခုံးသည် Medina ရှိ Al-Masjid Al-Nabawi ၏ အရှေ့တောင်ထောင့်တွင် တည်ရှိသည်။ အုတ်ဂူပေါ်ရှိ သစ်သားအမိုးကို ဆေးသုတ်မထားသော သစ်သားအမိုးကို ဖန်တီးသောအခါ စီအီး ၁၂၇၉ သို့ ပြန်သွားခဲ့သည်။ အမိုးခုံးအား 1837 ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် အစိမ်းရောင်ခြယ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ၎င်းကို Green Dome အဖြစ်လူသိများလာခဲ့သည်။

Rawdah ul-Jannah သည် Masjid Al ၏အလယ်ဗဟိုတွင်တည်ရှိပြီး ရှေးအကျဆုံးနှင့် အရေးအကြီးဆုံးအပိုင်းဖြစ်သည်။ -နဘဝီ။ Riaz ul-Jannah ဟုလည်း ရေးသားထားသည်။ ၎င်းသည် မုဟမ္မဒ်၏ သင်္ချိုင်းမှ ၎င်း၏ မိုင်းဘားအထိ၊ တရားဟောစင်အထိ ရှည်လျားသည်။ Ridwan က "ကျေနပ်တယ်" လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ အစ္စလာမ့်အစဉ်အလာအရ Ridwan သည် Jannah ကို ထိန်းသိမ်းရန် တာဝန်ရှိသော ကောင်းကင်တမန်၏ အမည်ဖြစ်သည်။ မုဟမ္မဒ်(Abu Hurayrah) က “ငါ့အိမ်နဲ့ ငါ့မိုင်းဘားကြားက ပရဒိသုဥယျဉ်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပြီး ငါ့မိုင်းဘားဟာ ငါ့ရေကန်ပေါ်မှာ ရှိတယ်” လို့ မိန့်ကြားခဲ့ပါတယ်။ Mihrab Nabawi၊ အဋ္ဌမမြောက် အထင်ကရ တိုင်များ၊ Minbar Nabawi၊ Bab al-Taubah နှင့် Mukabariyya အပါအဝင် ဤဧရိယာတွင် အထူးနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ အကျိုးစီးပွား အမျိုးမျိုးရှိပါသည်။

Rawdah Rasool သည် တမန်တော်မုဟမ္မဒ်၏ သင်္ချိုင်းဂူကို ရည်ညွှန်းပါသည်။ ပရောဖက်၏ဥယျာဉ်ကိုဆိုလိုသည်။ ၎င်းသည် လက်ရှိဗလီဝတ်ကျောင်းတော်၏ ရှေးအကျဆုံးအစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် အော်တိုမန်ဆုတောင်းခန်းမ၏ အရှေ့တောင်ထောင့်တွင် တည်ရှိသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့်၊ ဤအပိုင်းဗလီကို Rawdah Al-Sharifah ဟုခေါ်သည်။ တမန်တော် မုဟမ္မဒ်(တစ်နည်း)၏ သင်္ချိုင်းကို အပြင်ဘက် သို့မဟုတ် လက်ရှိ ကင်ထားသော တည်ဆောက်ပုံ အတွင်း မည်သည့်နေရာမှ မမြင်နိုင်ပါ။ တမန်တော် မုဟမ္မဒ် နှင့် အဘူဘာကာ နှင့် ဥမာ တို့၏ အုတ်ဂူများပါရှိသော အခန်းငယ်သည် သေးငယ်သော 10'x12' အခန်းဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံး နံရံနှစ်ခုနှင့် စောင်အဖုံးတစ်ခု ထပ်မံ ဝန်းရံထားသည်။

၁၉၉၄ ခုနှစ် ပြုပြင်မွမ်းမံမှု ပရောဂျက်ပြီးနောက်၊ ယနေ့ ဗလီတွင် စုစုပေါင်း အမြင့် 104 မီတာ ရှိသည့် မိုင်းနက် ဆယ်ခု ရှိသည်။ ဤဆယ်မျိုးတွင် Bab as-Salam Minaret သည် သမိုင်းဝင်အရှိဆုံးဖြစ်သည်။ မဏ္ဍပ်လေးခုအနက်မှ တစ်ခုသည် တမန်တော်မြတ်၏ဗလီ၏ တောင်ဘက်ခြမ်းရှိ Bab as-Salam အပေါ်၌ ထားရှိသည်။ ၎င်းကို Muhammad ibn Kalavun မှဖန်တီးခဲ့ပြီး Mehmed IV သည် CE 1307 တွင်ပြန်လည်ပြုပြင်ခဲ့သည်။ Minarets ၏အပေါ်ပိုင်းအပိုင်းများသည် ဆလင်ဒါပုံသဏ္ဍာန်ဖြစ်သည်။ အောက်ခြေသည် အဋ္ဌဂံပုံသဏ္ဍာန်ရှိပြီး အလယ်သည် စတုရန်းပုံသဏ္ဍာန်ဖြစ်သည်။

အော်တိုမန်ခန်းမသည် ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်၏ ရှေးအကျဆုံးအစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး ခေတ်သစ် Masjid Al-Nabawi ၏တောင်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။ Qibla တံတိုင်းသည် Masjid Al-Nabawi ၏ အလှဆုံးနံရံဖြစ်ပြီး 1840 ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် Ottoman Sultan Abdulmajid I မှ တမန်တော်မြတ်၏ဗလီကို ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းနှင့် ချဲ့ထွင်ခြင်းသို့ ပြန်သွားပါသည်။ Qibla နံရံသည် တမန်တော်မုဟမ္မဒ် (PBUH) ) အခြားမှတ်စုများနှင့် လက်ရေးမူများတွင် ကုရ်အာန်မှအခန်းငယ်များ၊ Hadith အနည်းငယ်နှင့် အခြားအရာများပါဝင်သည်။

အော်တိုမန်ခေတ်ကာလတွင် တမန်တော်မြတ်၏ဗလီအတွင်း ဝင်းအတွင်း၌ ခြံဝင်းနှစ်ခုရှိကာ အဆိုပါ ဝင်းနှစ်ခုကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။